DE ARGUMENTATIEVE ONMACHT VAN GRIET D

Onlangs publiceerde De Standaard 'De seksuele macht van Cardi B', een opiniestuk van Griet Vandermassen. Daar wil ik even wat over kwijt als fervent hiphop-luisteraar en als feminist. Ik heb doorheen deze post ook afbeeldingen van enkele van Matisses kunstwerken gebruikt, omdat ik geloof in de kracht van esthetiek.

"Het is typisch voor mannen om dikke tetten te prefereren en, om de woorden van een vriend van me in de mond te nemen, te poppen en te droppen of te knallen en te laten vallen. Vrouwen doen dat simpelweg niet"

In het stuk probeert Vandermassen het discours omtrent het nummer 'WAP' (2020) aan te kaarten. Niet de kritiek uit conservatieve hoek, maar de feministische lof voor het nummer is het probleem. Vandermassen doet dat overigens niet door dat discours te kaderen of te weerleggen; ze serveert ons een soort eenzijdige en uitermate saaie tekstexegese van de lyrics, waarbij ze alle plezier zuigt uit een anderszins baanbrekende collab die zich kadert in de context van de steeds groeiende populariteit van vrouwelijke rappers in de mainstream. Ze doet dat gedeeltelijk, althans, want voor een deel van haar stuk baseert Vandermassen haar kritiek op haar eigen "vertalingen". Ik vind niet dat 'he got some money, then that's where I'm headed / pussy A1 just like his credit' helemaal hetzelfde is als Vandermassens 'als hij geld heeft, is hij het waard / mijn poes is top, zoals zijn kredietkaart', maar het rijmt en, wat wellicht belangrijker was voor Doornaert, het onderschrijft het punt dat ze tracht te maken, namelijk: "is dit nu ook al feminisme?". Schreef ik 'Doornaert' in de plaats van 'Vandermassen'? Het spijt me, die witte columnisten zijn allemaal zo moeilijk van elkaar te onderscheiden. Ik weet zeker dat Vandermassen het me zal vergeven, aangezien ze in haar stuk Meg Thee Stallions bars aan Cardi B toeschrijft. Al die rapmeisjes zijn immers dezelfde, toch?

Hoe dan ook, Vandermassens argumentatie is dat 'WAP' geen feministisch nummer is, en dan wel om twee redenen. Vooreerst is het niet vrouwelijk om een agressieve vorm van seksualiteit te omarmen. Vrouwen moeten liefdevolle, cutesy seks hebben en mogen geen eisen stellen omtrent de grootte van de penis van hun sekspartners, want het is typisch voor mannen om dikke tetten te prefereren en, om de woorden van een vriend van me in de mond te nemen, te poppen en te droppen of te knallen en te laten vallen. Vrouwen doen dat volgens Vandermassen simpelweg niet, want haar versie van feminisme (je weet wel, de versie die je hebt opgenomen op telkens dezelfde versleten videoband waarop je ook twee decennia lang wekelijks National Geographic documentaires over de paringsrituelen van de bonobo hebt vastgelegd) zijn op zoek naar stabiele relaties, niet naar terloopse seks. Ten tweede gaat het nummer volgens Vandermassen niet echt om seks, maar om de commodificatie van seks door vrouwen om spullen en geld te kunnen krijgen van mannen, die ze op die manier dus onderwerpen. Zie je wel dat mannen de échte slachtoffers zijn hier?

Het nummer gaat niet over prostitutie of sekswerk-adjacent ethiek en handelingen 

Vandermassens tweede punt is het simpelst om te weerleggen, want het nummer gaat niet om "seks inzetten om er wat voor terug te krijgen". Als het gaat om Cardi B's voorkeur voor mannen met een goede credit score (en dus niet een "top bankkaart"), gaat het om eisen stellen. Het gaat erom dat vrouwen zeggen dat ze zelf in handen hebben met wie ze de lakens delen, en dat ze ervoor kunnen kiezen om welgestelde en anderzijds goed voorziene sekspartners te hebben. Een beetje zoals Saweetie die op 'My Type' (2019) rapt dat 'rich n-gga, eight-figure, that's my type / eight-inch big, ooh, that's good pipe / bad bitch, I'ma ride the dick all night'. Nergens wordt geïnsinueerd dat dat betekent dat de man de vrouw voor seks betaalt — vrouwen willen gewoonweg niet langer genoegen nemen met partners die financieel en anderszins tekort schieten, en/of die steunen op hen. Zoals Junglepussy rapt op 'Bling Bling' (2014): 'know a few bum ass n-ggas who fuck bitches cuff bitches just to sleep in the bed / tell a bitch that he love her just so he could get fed' — sommige mannen wil je vermijden omdat ze op zoek zijn naar een tweede moeder, eerder dan naar een partner. Vrouwen die dit soort standpunten omarmen in hun werk, uiten indirect hun onvrede met hun verwachte lotsbestemming als zorger, alsook de genderollen die mannen ertoe drijven om hun vrouwelijke partners op die manier te behandelen. Om het in de legendarische woorden van K. Michelle te zeggen: 'you can't raise a man. He's already grown, what you gonna do? You wonder why he acts like a boy, it's 'cause he wasn't raised right before you' (2014). 

"Vandermassens dubieuze "vertaling" blijkt niet meer te zijn dan een strategische poging om een flauw stuk over sekswerk te koppelen aan een nummer dat er helemaal niets mee te maken heeft"

Andere mannen, daarentegen, overladen je met geschenken. Wanneer Megan rapt 'ask for a car while you ride that dick / you really ain't never gotta fuck him for a thang / he already made his mind up 'fore he came' op 'WAP' (of in Vandermassens woorden, 'vraag om een auto terwijl je hem berijdt'), zegt ze dat je inderdaad alles van een man gedaan kunt krijgen, maar evenwel dat hij bereid is het je te geven voordat jullie seks hebben gehad. Dit is het punt waarop Vandermassens dubieuze "vertaling" en, voornamelijk, haar weglaten van de volgende delen van de verse niet meer blijkt te zijn dan een strategische poging om een flauw stuk over sekswerk te koppelen aan een nummer dat er helemaal niets mee te maken heeft. Dit waren overigens de enige twee referenties in 'WAP' over de verhouding tussen seks en materiële weelde. Voor de rest is het nummer niet anders dan pakweg CupcaKKes 'Garfield' (2018) ('cherry in the hole, look like the logo of Target / twat full of juice so you know that I'm chargin' / night night dick, here come that KO / came on his dick, look like alfredo'). 'WAP' is niet zomaar een nummer over Cardi's 'natte poes', het is een van de vele recente rapnummers waarin we een perspectief op seks en seksuele verhoudingen te zien krijgen dat niet louter gestoeld is op de mannelijk ervaring.

Vrouwen zijn geen mannen, no shit 

Vandermassens visie op feminisme is er een waarin gender niet losgekoppeld wordt van geslacht. Dan krijg je stellingen zoals 'vrouwen zijn X en mannen zijn Y', en 'vrouwen en mannen zijn niet gelijk, en feministen kunnen dat moeilijk toegeven'. Dat is een stroman, aangezien er geen feministen zijn die ontkennen dat vrouwen anders in elkaar zitten dan mannen. Het idee is echter dat mensen in de maatschappij veelal beperkt worden door het sociale construct dat gender is, waarbij de veelsoortigheid van de vrouwelijke en mannelijke ervaringen herleid wordt tot enkele hapklare genderrollen. Mannen en vrouwen worden zo in het beste geval als elkaars tegenpolen gepositioneerd, en in het slechtste geval komen ze in een maatschappelijke hiërarchie terecht waarbij alles dat verbonden kan worden aan 'de man' hoger wordt ingeschat dan hetgeen we associëren met 'de vrouw'. Denk aan dogmata zoals "aan de vrouw het huis, aan de man de wereld" (waarvan Vandermassens "vrouwen zijn gedreven door stabiliteit, mannen door lust"-idee duidelijk afgeleid is). Doordat de vrouw zo erg vereenzelvigd wordt met het huis en het gezin, komt ze voorts sneller dan de man in armoede terecht omdat er amper nog tijd of energie overblijft voor werk dat effectief verloond wordt. Dat cisvrouwen door hun mogelijkheid om kinderen te baren (biologie) geacht worden om zorgzamer en huiselijker te zijn, is geen biologisch, maar een maatschappelijk fenomeen. Het is geconstrueerd, en kan slechts beetje bij beetje ontmanteld worden. Overigens, als vrouwen werkelijk voorbestemd zijn om liefdevolle seks te hebben terwijl het de man is die het pit in de slaapkamer brengt, wat voor seks hebben lesbische en biseksuele vrouwen dan met elkaar? Geen? Dat is er eentje voor Vandermassen om over na te denken. 

Hoe dan ook, feministen zeggen niet dat mannen en vrouwen momenteel reeds biologisch of maatschappelijk gelijk zijn, maar ze ijveren voor maatschappelijke gelijkwaardigheid. In een genre waarin de vrouwelijke seksualiteit vaak beschreven wordt vanuit mannelijk perspectief, is het zodoende inderdaad baanbrekend om een nummer te horen waarin vrouwen het zelf voor het zeggen hebben. 'WAP' zou overigens nog steeds subversief zijn als het effectief zou gaan over de manier waarop vrouwen mannen toegang tot seks ontzeggen door er geld tegenover te plaatsen. Doja Cat doet dat bijvoorbeeld in het refrein van 'Rules' (2019). Je kan je echter de vraag stellen of 'play with my pussy, but don't play with my emotions / if you spend some money, then maybe I just might fuck ya [...] you got a whole lotta cash, and n-gga, you know I want it' gaat om een man die een vrouw moet betalen en dus om vrouwelijke macht, of om het het schetsen van een perspectief waarin een vrouw zeggenschap heeft over haar seksualiteit. 

"Tegenover 'WAP' kan je een veelheid aan nummers plaatsen die vrouwen voorstellen als passieve verschaffers van seks, al dan niet met toestemming"

Je kan evenwel enkel stellen dat een vrouw zo 'de onderhandelingsvoorwaarden bepaalt', zoals Vandermassen doet, als je vergeet dat we leven in een maatschappij waarin mannen seks kunnen en zullen afdwingen van vrouwen, hun weerstand ten spijt. Zijn pogingen om de toegang van mannen tot seks te beperken dan een toonbeeld van vrouwelijke macht, of tonen ze net de onvrede aan met een samenleving waarin vrouwen in de praktijk bitter weinig reëel zeggenschap hebben over hun eigen seksualiteit en hun lichaam? Want tegenover 'WAP' kan je een veelheid aan nummers plaatsen die vrouwen voorstellen als passieve verschaffers van seks, al dan niet met toestemming. Ludacris rapt bijvoorbeeld 'use mouth to mouth bring the party to life / don't be scared, show another part of your life / the more drinks in your system, the harder the fight' in 'Stand Up' (2003), en op 'Initiation' (2011) zingt The Weeknd over zijn escapades met een vrouw die hij aanspoort om drugs te nemen ('oh, yeah, got you drinking out them white cups, sodas / all this shit so foreign to you, thick smoke, choking / baby, get familiar with the order / just crack it, then pour it, then sip slow, then tip low [...] no more crying, heart rate slow, put that rum down you don't wanna die tonight / I promise, when you’re finished, we’ll head to where I’m living'). 

Hoewel ik het apprecieer dat Vandermassen niet wilt dat ik zulke mannen en hun gedrag als de standaard zie, kan het geen kwaad dat vrouwen eindelijk hun plaats opeisen en hun seksualiteit bespreken vanuit hun eigen perspectief. Misschien zien pseudo-feministen zoals zij dan eindelijk in dat sommige vrouwen effectief gewoon agressieve seks willen en niet op zoek zijn naar relaties. 'high price bitch wanting high price things / yelling bling bling, bitch please, fuck a wedding ring' (Junglepussy, 'Satisfaction Guaranteed' 2014).